Spierpijn

Spierpijn is een veelvoorkomende klacht. Iedereen heeft er wel eens last van. Voordat we ingaan op een aantal veelvoorkomende oorzaken, moeten we eerst verduidelijken wat er precies onder spierpijn wordt verstaan. Spierpijn zit namelijk niet alleen in spieren. We spreken ook van spierpijn in geval van pijnlijke facsia, ligamenten en pezen. Dit zijn soorten weefsel die spieren en botten met elkaar verbinden en/of een rol spelen bij het ondersteunen van organen, zoals bijvoorbeeld de baarmoeder.

Spieren bedekken praktisch het hele skelet. Sommige organen bestaan voor een groot deel uit spierweefsel, bijvoorbeeld het hart en de darmen. Andere organen en ingewanden zijn met ligamenten bevestigd. Spierpijn kan van top tot teen voorkomen. Meestal ontstaat pijn door overbelasting of blessures tijdens het sporten en lichamelijke arbeid of door stress en spanning. Spierpijn kan echter ook een symptoom zijn van een onderliggende aandoening.

Veelvoorkomende oorzaken

Circa 40% van alle Nederlanders heeft minstens één keer per week pijn. Alhoewel spierpijn over het hele lichaam kan optreden, zitten de pijnklachten meestal in de nek, schouders of rug. Zoals vermeld, wordt dit vaak veroorzaakt door lichamelijke inspanning. Vooral door bewegingen waaraan men niet gewend is of het maken van verkeerde bewegingen.

Daarnaast kan spierpijn ontstaan omdat bepaalde spieren zich voortdurend aanspannen. Dit kan komen door langdurige stress en spanning of vermoeidheid, maar ook door een verkeerde lichaamshouding of te lang in een bepaalde houding staan, liggen of zitten. Tocht en de overgang van warmte naar koud kunnen eveneens pijn veroorzaken. In feite worden de spieren dan ook overbelast, maar nu omdat ze hard moeten werken om warm te blijven. In al dit soort gevallen treden de pijnklachten acuut of na een paar dagen op. Meestal is het vrij duidelijk, of goed te achterhalen waardoor de spierpijn is ontstaan.

Acute en verlate spierpijn

1. Acute spierpijn is het gevolg van een opstapeling van melkzuur in de spieren. Deze afvalstof ontstaat wanneer energie uit glucose (suiker) wordt vrijgemaakt. Zodra er meer melkzuur wordt aangemaakt dan dat het lichaam afbreekt, hoopt het zich op en prikkelt het zenuwuiteinden. Dit ervaren we als pijn.
2. Verlate spierpijn ontstaat omdat het spierweefsel, facsia, ligamenten of pezen door overbelasting, een verkeerde beweging of val beschadigd is. Zo kunt u door sporten minuscule scheurtjes in de spieren krijgen. Op zijn minst kan dit stijfheid tot gevolg hebben. Bij wat grotere beschadigingen kan er een lokale ontstekingsreactie optreden, wat pijn veroorzaakt. Op zich zijn dit soort kleine beschadigingen overigens niet slecht. Integendeel: ze zorgen ervoor dat het lichaam het spierweefsel boven het oorspronkelijke niveau herstelt. Met andere woorden: er wordt extra spierweefsel aangemaakt.

Duur

Acute- en verlate spierpijn verdwijnen in de regel binnen een paar dagen, tenzij er bijvoorbeeld door een val een forse kneuzing is ontstaan. In enkele gevallen kan pijn door overbelasting een chronisch karakter krijgen. Vaak zijn de spieren dan min of meer constant verkrampt: er heeft zich een zogenoemde ‘spierknoop’ gevormd, die de spier continu op een hogere spanning houdt.

Infectie

Spierpijn kan ook door een virale,- of bacteriële infectie veroorzaakt worden. De pijn is dan gevolg van een ophoping van afweerstoffen in de spieren of een ontstekingsreactie in de gewrichten. Virale- en bacteriële infecties gaan vaak gepaard met koorts. We doen een kleine greep uit dit soort infecties:

1. Een flinke verkoudheid of griep;
2. Een longontsteking;
3. Een blaasontsteking;
4. ziekte van Lyme (door tekenbeet);
5. De ziekte van Pfeiffer;
6. Een hersenvliesontsteking (meningitis);
7. Bepaalde hoofdpijn, depressie en concentratiestoornissen.

Trage schildklier

Ook een trage schildklier kan spierpijn veroorzaken. Net zoals reuma, een spier- en gewrichtsontsteking (myositis) en Systemische Lupus Erythematodes (SLE). SLE is een auto-immuunziekte, waarbij het immuunsysteem ‘per abuis’ lichaamseigen weefsel ‘aanvalt’.

Spierpijn door medicatie

Medicijnen die erom bekend staan dat zij spierpijn kunnen veroorzaken zijn ondere andere cholesterolverlagende statines en bloeddrukverlagers.

Wat te doen tegen spierpijn?

Wat is er te doen tegen spierpijn? Lees deze tips over hoe u spierpijn kunt voorkomen en behandelen.

5 tips om spierpijn te voorkomen:

1. Warming up voor het sporten. Begin uw sportactiviteit met een warming up van 5-10 minuten. Op deze manier stimuleert u uw bloedsomloop en draait u uw spieren en pezen warm. Zo kunt u spierpijn en blessures voorkomen;
2. Rekken na de warming up. Doe na de warming up rekoefeningen. Hierdoor staan uw spieren tijdens het sporten minder strak;
3. Cooling down na het sporten. Leer uzelf aan om uw sportactiviteiten af te sluiten met een cooling down van 5-10 minuten. Zo ontspannen uw spieren beter en zult u minder snel last krijgen;
4. Hydrateren tijdens het sporten. Als u tijdens intensief sporten genoeg water drinkt, helpt u uw lichaam om afvalstoffen af te voeren. Als u te weinig drinkt zult u sneller spierpijn krijgen;
5. Zorg voor een goede lichaamshouding. Zo kunt u last krijgen van pijn in uw nek en schouders als u tijdens uw werk stelselmatig een verkeerde houding heeft. Het juist inrichten van uw werkplek is een belangrijke stap om dit te voorkomen. Zorg bijvoorbeeld dat u een goede stoel heeft als u zittend werkt heeft. Bij werk achter de computer dient het beeldscherm zo te staan dat u recht vooruit kunt kijken.Bij fysieke arbeid is het belangrijk om op te letten hoe u tilt en bukt. Til bijvoorbeeld met twee handen en doe dit vanuit de benen, met gestrekte rug. Til rustig en houdt de last zo dicht mogelijk bij uw lichaam;

Behandeling

Rust, warmte & beweging

Het behandelen van spierpijn door overbelasting komt gedeeltelijk neer op rust, zodat uw spieren zich kunnen herstellen en afvalstoffen afgevoerd kunnen worden. Een warme douche, sauna of massage kan uw pijnklachten ook verlichten. Het is echter niet de bedoeling dat u helemaal niet meer beweegt. Beweging is nu ook belangrijk. Door (rustig) te bewegen bevordert u het herstelproces, omdat uw bloed er sneller door gaat stromen. Hierdoor kan uw lichaam afvalstoffen makkelijker afvoeren.

Spierpijn door reuma en fibromyalgie kan eveneens door warmte en beweging beperkt of verzacht worden.

Medicijnen

Bij aanhoudende spierpijn kan een eventuele behandeling met pijnstillers hulp bieden.

Wanneer naar de huisarts?

Als u om onverklaarbare redenen aanhoudend spierpijn heeft, is het raadzaam om naar een arts te gaan. Hij of zij kan u dan nader onderzoeken, zodat vastgesteld kan worden wat de oorzaak hiervan is.