Trombose

Zowel mannen als vrouwen kunnen te maken krijgen met trombose. Ook wanneer u jong en sportief bent kunt u trombose krijgen. Het is goed om te weten hoe u trombose herkent, want als u er snel bij bent, is het goed te behandelen. 

Een trombose is een bloedprop die een (slag)ader afsluit. Normaal gesproken stolt uw bloed, wanneer u een wondje krijgt, om de wond te dichten. Bij trombose gaat het bloed stollen, zonder wondje. De bloedprop die alleen de wond moet dichten, wordt te groot en blijft groeien. De bloedprop kan afbreken en op een andere plek in het bloedvat voor een blokkade zorgen, of op de plek zelf.

Er zijn drie factoren die zorgen voor trombose en het stollingsproces uit balans brengen. Deze drie factoren worden de Trias van Virchow genoemd. Er is sprake van trombose als het bloed langzamer stroomt of de samenstelling van het bloed verandert door het aantasten van een bloedvat. De oorzaken van deze factoren zijn bijvoorbeeld:

• Roken;
• Zwangerschap;
• Het gebruik van de anticonceptiepil;
• Beschadigde bloedvaten;
• Operaties onder narcose;
• Erfelijke afwijkingen in het stollingssysteem;
• Ouderdom;
• Kanker;
• May-Thurner syndroom;
• Boezemfibrilleren;
• Lange tijd stilzitten (bijvoorbeeld in het vliegtuig);
• Armen of benen niet gebruiken voor een langere tijd.

Een trombose ontstaat sneller, wanneer er sprake is van één of meerdere combinaties van bovengenoemde oorzaken.

Er zijn twee hoofdvormen van trombose:

• Arteriële trombose, in de slagaderen;
• Veneuze trombose, in de aderen.

Bij arteriële trombose ontstaan er bloedklonten. De slagaderen zijn verantwoordelijk voor de bloedtoevoer naar de hartspier. Arteriële trombose komt vooral voor in kransslagaders. Wanneer dit gebeurt ontstaat er een hartinfarct. Als de slagaders van de longen afgesloten raken dan heeft dit een longembolie. Trombose in de halsslagaders kan leiden tot een herseninfarct.

Bij veneuze trombose ontstaat er een grote bloedprop. Van de veneuze trombose bestaan twee varianten:

• Een oppervlakkige veneuze trombose;
• Een diep veneuze trombose.

In uw lichaam heeft u oppervlakkige aders en diepe aders. Bij oppervlakkige veneuze trombose zit er een bloedprop direct onder het huidoppervlak. Dit gebeurt meestal in het been. Er ontstaat een ontsteking. U kunt de ontsteking herkennen aan de rode vlekken, zwelling en pijn in de ader.

Bij een diepe veneuze trombose zijn de aders die dieper in uw lichaam liggen verstoord. Er kunnen bloedklonten in de aders zitten. Deze aders liggen tussen uw spieren en sturen het bloed door naar het hart. Deze vorm kan door de route voor ernstige problemen zorgen. De bloedstroom kan naar uw longen gaan en daar een longembolie veroorzaken.

Er zijn verschillende soorten trombose die allemaal andere klachten met zich meebrengen.

Trombosebeen / trombose-arm :

• Een strakke huid;
• Plaatselijke pijn;
• Plotselinge zwelling;
• Warm of zwaar gevoel;
• Rode, witte of blauwe plekken;
• Krampen;
• Glanzende huid.

Longembolie:

• Kortademig;
• Pijn tussen de schouderbladen;
• Benauwdheid;
• Hoge lichaamstemperatuur;
• Hoesten, eventueel met bloed;
• Pijn op de borst;
• Verhoogde hartslag.

Een gezonde leefstijl is heel belangrijk, maar vermijd ook langdurig zitten of liggen. Voor een gezonde leefstijl kunt u denken aan:

• Gezond en gevarieerd eten;
• Niet roken;
• Voorkom overgewicht;
• Draag geen knellende kleding;
• Leg uw benen omhoog tijdens het stilzitten;
• Veel water drinken;
• Voldoende beweging.

Zo vergroot u de kans op gezonde bloedvaten.

Er zijn ook oefeningen die u dagelijks kunt uitvoeren om de kans op trombose te verkleinen. Deze oefeningen kunt u meerdere malen per dag uitvoeren:

• Tenen buigen en strekken;
• Op de plaats stappen;
• Benen optrekken.

Als u klachten heeft die wijzen op trombose, zal een arts eerst een vragenlijst met u doornemen en een bloedonderzoek afleggen. Het bloedonderzoek is bepalend voor verder onderzoek. Als daar uit komt dat u kans heeft op trombose, zal er een echografie of duplexonderzoek of angiografie worden uitgevoerd. Bij vermoeden van een longembolie kan de arts ervoor kiezen om een longscan te maken.

Er bestaan veel soorten behandelingen tegen trombose. Er wordt gebruik gemaakt van antistollingsmiddelen en eventueel een elastische compressiekous. De antistollingsmiddelen kent u waarschijnlijk als bloedverdunners. Deze kunnen de kans op een trombose verkleinen of zorgen dat een trombose niet verder toeneemt. Het lichaam moet de stolling uiteindelijk zelf oplossen.

Trombose wordt altijd met medicatie bestreden, maar voordat er medicatie wordt voorgeschreven is het van belang dat er een diagnose is gesteld.
Trombose wordt altijd met medicatie bestreden, hierbij een paar voorbeelden:

• Heparine: wordt onder de huid gespoten en heeft direct een anti-stollende werking.
• Cumarines: gaat de werking van vitamine K tegen. Vitamine K zorgt voor de aanmaak van stollingseiwit.
• Bloedplaatjesremmers: zijn milde antistollingsmedicijnen.
• DOAC: heeft een remmende werking op stollingseiwit.
  - Lixiana
  - Eliquis
  - Pradaxa
  - Xarelto

Wanneer u last heeft van een trombosebeen, krijgt u een elastische kous aangemeten. De kous helpt te voorkomen dat uw been opzet en u spataders krijgt. In de avond en nacht mag de kous uit. Artsen/de trombosedienst adviseren doorgaans de kous voor langere tijd te dragen.

Als u een trombose gehad heeft, blijft u onder controle bij de trombosedienst tenzij bij gebruik van DOAC gerelateerde geneesmiddelen. De stollingswaarde van uw bloed wordt dan gemeten en de medicatie dosering wordt dan steeds opnieuw bepaald. Het heeft effect op uw leven. De behandeling kan lang duren en ook daarna kunt u dingen doen om de kans op een terugkeer te voorkomen. Bijvoorbeeld:

• Blijf de trombosedienst bezoeken.
• Geef bij elke ingreep aan dat u trombosepatiënt bent. Denk hierbij ook aan de tandarts of een operatie.
• Neem, in overleg met de trombosedienst, een internationale verklaring mee wanneer u op vakantie gaat. Hierin staat vermeld dat u onder behandeling staat voor trombose.
• Blijf veel bewegen.
• Vermijd sporten die voor blessures kunnen zorgen. Beperk de kans op bloedingen.
• Eet gezond en luister goed naar uw lichaam.

Bijkomende risico’s en bijwerkingen
Elk middel tegen trombose heeft haar eigen bijwerkingen. Voor de mogelijke bijwerkingen verwijzen wij naar de originele bijsluiters.

Verschillende mensen lopen met het risico op trombose rond. Dit kan zijn omdat het erfelijk bepaald is, maar het kan ook te maken hebben met uw manier van bewegen. De spieren kunnen langere tijd drukken op de bloedvaten, waardoor een stolling ontstaat. Dit kan ook komen door het sporten of een zwangerschapsbuik die op de vaten drukt.

Het helpt wel om gezond te leven en niet te veel in dezelfde stille houding te blijven staan of zitten. Aangezien er meerdere oorzaken kunnen zijn, is het verstandig om alles waar u wel invloed op heeft, zoveel mogelijk aan te passen.