Minipil

De minipil is een anticonceptiepil. Deze pil verschilt van de gebruikelijke combinatiepil omdat er alleen het hormoon progestageen in zit. Dit maakt de minipil geschikt voor vrouwen die onder andere een verhoogd risico op trombose hebben.

De minipil is een anticonceptiepil die alleen het hormoon progestageen bevat. De gebruikelijke anticonceptiepil bevat naast progestageen ook oestrogeen. Door het gebrek aan oestrogeen is de minipil geschikt voor vrouwen die een verhoogd risico hebben op trombose of andere hart- en vaatziekten, vrouwen die borstvoeding geven, vrouwen ouder dan 35 jaar en die roken, en vrouwen in de overgang. De minipil is even betrouwbaar als de gewone anticonceptiepil, dat wil zeggen dat de kans op zwangerschap 0,3% per jaar is. Doordat de minipil minder hormonen bevat dan de combinatiepil, geeft deze pil dan ook minder bijwerkingen. De minipil beschermt alleen tegen zwangerschap, niet tegen soa’s.

• De minipil wordt in de volgende gevallen voorgeschreven:
• Om zwangerschap te voorkomen;
• Om zwangerschap te voorkomen tijdens het geven van borstvoeding;
• Bij vrouwen met overgangsklachten.

Normaal gesproken schrijft een arts als eerste keus "de pil" voor, dat wil zeggen een pil met beide vrouwelijke hormonen. Hierdoor heeft u minder kans op tussentijds bloedverlies. Maar als u borstvoeding geeft of om een andere reden niet tegen oestrogeen kunt, dan kan uw arts u de minipil voorschrijven. Het hormoon progesteron remt de eisprong en voorkomt dus dat er een eicel vrijkomt tijdens de cyclus.

Daarnaast zorgt het hormoon ervoor dat de slijmprop in de baarmoederhals moeilijk doordringbaar is voor zaadcellen en dat de binnenkant van de baarmoeder minder geschikt is voor het innestelen van een bevruchte eicel. Bij correct gebruik is de betrouwbaarheid van de minipil hoog. Een voordeel van de minipil is dat deze gebruikt kan worden door vrouwen die borstvoeding geven. De hormonen uit de minipil komen worden in zeer kleine hoeveelheid doorgegeven via de melk maar dit is niet schadelijk voor de baby.

Tot slot kan de minipil voorgeschreven worden voor vrouwen die in de overgang zitten en veel last hebben van hormonale klachten. Vanaf ongeveer 40 jaar raakt de voorraad eicellen in de eierstokken van vrouwen namelijk op. Doordat er maandelijks geen eitje meer vrijkomt, daalt de aanmaak van het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Het baarmoederslijmvlies wordt droger, de menstruatie wordt onregelmatig en minder en verdwijnt na een paar jaar volledig.

De periode van de overgang gaat vaak gepaard met opvliegers, al is niet helemaal duidelijk hoe deze ontstaan. Als vrouwen erg veel last hebben van deze kwalen, dan kunnen zij hormoontabletten of -pleisters met hormonen voorgeschreven krijgen. Doordat de hoeveelheid hormonen in het lichaam wordt aangevuld, zullen de overgangsklachten verminderen. Houd er rekening mee dat dergelijke hormoontabletten bijwerkingen en risico’s hebben. Normaal gesproken worden hormoontabletten voor overgangsklachten niet langer dan één tot twee jaar achter elkaar gebruikt.

De meeste merken van de minipil bevatten 28 pillen per strip. Neem elke dag een pil, eventueel met een beetje water. U mag de tabletten met of zonder voedsel innemen, maar houd er rekening mee dat het belangrijk is dat u de tabletten elke dag rond hetzelfde tijdstip inneemt. U heeft hierbij een marge van maximaal 12 uur. Vervolgens stopt u niet maar gaat u meteen door met een nieuwe strip. Aan het begin van de nieuwe strip wordt u ongesteld, een zogenaamde onttrekkingsbloeding.

Heeft u de afgelopen maand geen hormonaal anticonceptiemiddel gebruikt? Begin dan met de pil op de eerste dag van de cyclus (dit is de eerste dag van uw menstruatie). U bent dan meteen beschermd tegen zwangerschap.

Overschakeling van een hormonale combinatiepil. U kunt het beste met de minipil beginnen op de dag na de laatste werkzame tablet (de laatste tablet met werkzame bestanddelen) van uw vorige pilstrip, maar niet later dan op de dag na de tabletvrije dagen van uw vorige pil (of na de laatste niet-werkzame tablet van uw vorige pil). Volg het advies van uw arts op als u overschakelt van een gecombineerde vaginale anticonceptiering of anticonceptiepleister;

Overschakeling van anticonceptie met alleen een progestageen (bijvoorbeeld minipil, prikpil, implantaat of een progestageenspiraaltje). U kunt elke dag beginnen. Houd er echter rekening mee dat u in elk geval de eerste 7 dagen van het pilgebruik een extra voorbehoedmiddel moet gebruiken;

Na een miskraam of abortus. Volg het advies van uw arts;

Wilt u gaan beginnen nadat u bent bevallen? Dan kunt u na 21 tot 28 dagen met de minipil beginnen. Als u na dag 28 begint, moet u de eerste 7 dagen een extra voorbehoedmiddel gebruiken, zoals een condoom.

Het ligt aan het soort pil wat u moet doen, dit kan anders zijn per merk. Over het algemeen geldt het volgende voor de minipil: bent u minder dan 12 uur te laat? Neem de pil dan alsnog in. U hoeft geen extra voorbehoedsmiddelen te nemen of andere maatregelen te treffen.

Bent u meer dan 12 uur te laat? Neem de pil dan alsnog in en gebruik gedurende zeven dag een extra voorbehoedsmiddel, zoals een condoom. Bent u de pil in de eerste week va de strip vergeten en heeft u de week hiervoor seks gehad? Dan kunt u zwanger zijn. Neem in dit geval contact op met uw huisarts.

Lees altijd de bijsluiter van uw anticonceptiepil om er zeker van te zijn dat u de pil op de juiste manier inneemt.

Heeft u last van ernstige waterdunne diarree of braken binnen 4 uur na het innemen van de pil? Neem dan alsnog een nieuwe pil in als de maag en darmen weer tot rust zijn gekomen. Als het braken of de waterdunne diarree langer dan een dag blijft aanhouden, volg dan de hierboven beschreven adviezen op.

De minipil bevat alleen het hormoon progesteron. De dosering verschilt per merk.

Zoals elk geneesmiddel kan ook de minipil bijwerkingen hebben, al krijgt niet iedereen daarmee te maken.

Bijwerkingen minipil:

• Gespannen borsten;
• Vocht vasthouden;
• Stemmingswisselingen;
• Hoofdpijn;
• Bloedverlies tussen menstruaties door.

Houd er rekening mee dat door gebruik van de minipil uw menstruaties op den duur minder worden en soms zelfs helemaal wegblijven. De minipil blijft echter betrouwbaar en u hoeft niet bang te zijn dat u zwanger bent als u de pil normaal gebruikt. In de eerste maanden na gebruik van de minipil kan het voorkomen dat u wat extra vocht vasthoudt of dat u hoofdpijn of stemmingswisselingen heeft. Dit zijn normale bijwerkingen en verdwijnen normaal gesproken al snel weer.

Als u stopt met gebruik van de minipil komt uw normale cyclus bijna meteen weer terug. U kunt ook stoppen wanneer u wilt, u hoeft niet per se een strip af te maken. In de meeste gevallen krijgt u na enkele dagen een bloeding. U bent meteen na het stoppen weer vruchtbaar.

Houdt er tot slot rekening mee dat de kans op borstkanker iets hoger is bij vrouwen die hormonale anticonceptie gebruiken dan bij vrouwen die geen hormonen gebruiken. Bij vrouwen ouder dan 50 jaar neemt de kans op het ontwikkelen van borstkanker toe, vandaar dat pilgebruik voor hen wordt afgeraden.

Ook bij vrouwen die in het verleden borstkanker hebben gehad, kan het voorkomen dat de tumor terug groeit of terugkomt door gebruik van hormonale anticonceptie. U kunt in dit geval beter voor andere anticonceptie kiezen. Controleer uw borsten regelmatig en neem altijd contact op met uw huisarts als u een knobbeltje in uw borsten voelt.

Neem altijd contact op met uw huisarts als u last heeft van het volgende:

• Spierpijn in een van de kuiten;
• Aanhoudend bloedverlies tussen menstruaties door;
• Onverklaarbare pijn op de borst;
• Knobbeltje in de borst;
• Aanzienlijke gewichtstoename;
• Toename van afscheiding;
• Ontstaan of verergering van depressieve gevoelens.

Hoewel de minipil geschikt is voor veel vrouwen, mag u deze niet gebruiken als het volgende op u van toepassing is:

• U heeft trombose gehad;
• U heeft ernstig verhoogd cholesterol;
• U heeft ernstig verhoogde bloeddruk;
• U heeft een leveraandoening;
• U heeft een bepaalde vorm van kanker gehad;
• U heeft ooit een hartaanval gehad;
• U heeft ooit een hersenbloeding of TIA gehad;
• U bent allergisch voor een van de werkzame stoffen.

Bijkomend voordeel van de minipil is dat deze gebruikt mag worden door vrouwen die borstvoeding geven. Vaak kan dit al vanaf een aantal weken na de bevalling.

Bepaalde medicijnen maken de pil minder betrouwbaar, voorbeelden hiervan zijn:

• Medicijnen tegen epilepsie;
• Medicijnen tegen schimmelinfecties;

Bepaalde medicijnen tegen tuberculose;

• Norit;
• Agarol;
• Sint-Janskruid.

Antibiotica hebben geen invloed op de werking van de minipil. Als u een van bovenstaande medicijnen lange tijd moet gebruiken, dan kan het verstandig zijn om over te stappen op een andere anticonceptiemethode. Lees daarnaast altijd goed de bijsluiter van uw pil om er zeker van te zijn dat u deze op de juiste manier inneemt.

De minipil is uitsluitend verkrijgbaar bij een apotheek. Dit geneesmiddel is niet te koop bij een drogist.

Nee, dit geneesmiddel is receptplichtig. U heeft dus een recept van een arts nodig om het medicijn te bestellen bij een apotheek. Koop nooit een minipil zonder recept van een arts.

Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (2019, 21 maart). Minipil met desogestrel [website]. Geraadpleegd van https://www.apotheek.nl/medicijnen/minipil-met-desogestrel#belangrijk-om-te-weten-over-minipil-met-desogestrel

Nederlands Huisartsen Genootschap. (2019). NHG-standaard Anticonceptie [website]. Geraadpleegd van https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/anticonceptie

Nederlands Huisartsen Genootschap. (2019). Ik wil de minipil gaan gebruiken [website]. Geraadpleegd van https://www.thuisarts.nl/anticonceptiepil/ik-wil-minipil-gaan-gebruiken