Adviezen om de stofwisseling te versnellen of hoog te houden

Wat is stofwisseling?

Het metabolisme is het geheel aan chemische reacties in het lichaam die energie produceren en voedingsstoffen omzetten in brandstof. Ademhaling, bloedcirculatie, celgroei en –herstel en andere vitale functies zijn afhankelijk van dit proces. In essentie bepaalt dit proces hoe efficiënt het lichaam calorieën gebruikt en verbrandt. 

Wat beïnvloedt het metabolisme?

Verschillende factoren kunnen dit proces beïnvloeden: 

• Leeftijd: Het metabolisme wordt trager naarmate iemand ouder wordt. 
• Lichaamssamenstelling: Dit is de verhouding van vet, vocht, spieren en bot. Een lager aandeel vet en een hoger percentage spiermassa houdt verband met een hogere stofwisseling. 
• Dieet: Bepaalde voedingsstoffen hebben een positieve invloed. 
• Sekse: Vrouwen zetten voedingsstoffen langzamer om in energie dan mannen. 
• Actieve of inactieve levensstijl: Hoe actiever iemand is, hoe sneller voedingsstoffen worden omgezet in energie.  
• Algehele gezondheid: Ziektes of lichamelijke klachten kunnen van invloed zijn op hoe je lichaam voedingsstoffen omzet in energie. 
• Medicatie: Sommige medicijnen wijzigen de lichaamssamenstelling. Dit heeft invloed op de stofwisseling, als je bijvoorbeeld meer vet hebt. 
• Genen: Hoe snel of langzaam dit proces werkt, is voor een deel afhankelijk van de genen. 

Wat zijn tekenen van een trage werking?

Lukt het niet om af te vallen? Een trage stofwisseling kan hier een van de oorzaken van zijn. De volgende tekenen kunnen wijzen op een traag metabolisme: 

• Continue vermoeidheid. Voedingsstoffen worden langzaam omgezet in energie, waardoor het energieniveau achterblijft.  
• Het lukt maar niet om af te vallen, zelfs met een gebalanceerd dieet en regelmatig sporten. Het gewicht kan zelfs toenemen. Dit komt doordat de stofwisseling zo traag werkt, dat het minder calorieën verbrand. 
• Een droge huid. Het metabolisme reguleert ook hydratatie in de huid. 
• Zich altijd koud voelen. Lichaamswarmte wordt gegenereerd door metabole processen. Een trager proces is gelinkt aan een lagere lichaamstemperatuur.  
• Maag- en darmklachten, zoals constipatie, diarree of een opgeblazen gevoel. 

Elk lichaam is echter anders. Bovenstaande punten betekenen niet per definitie dat iemand een tragere stofwisseling heeft. Bespreek eventuele klachten daarom altijd met een medisch specialist. Dokteronline biedt ondersteuning bij het omgaan met een trager metabolisme en zoekt samen met jou een passend behandelplan.  

Tips om de stofwisseling te versnellen

Er zijn een aantal manieren om dit te bereiken. Hoewel sommige factoren, zoals leeftijd en genetische aanleg, vaststaan, zijn er een aantal strategieën die kunnen helpen. Enkele tips en aandachtspunten zijn: 

1. Zorg voor voldoende eiwitten 
   Een eiwitrijk dieet kan de stofwisseling een boost geven door verhoogde thermogenese, het proces waarbij het lichaam calorieën verbrandt bij het verteren en opnemen van voedsel. Uit onderzoek blijkt dat eiwitten 20-30% van hun calorieën gebruiken voor dit proces, in vergelijking met 5-10% voor koolhydraten en 0-3% voor vetten. Het consumeren van voldoende eiwitten kan ook het hongergevoel verminderen en spierverlies tijdens het afslanken beperken. 
2. Bouw spiermassa op 
   Spieren hebben meer energie nodig om te functioneren dan vetweefsel. Dit betekent dat hoe groter de spiermassa is, hoe meer calorieën verbrand worden, zelfs in rust. Een training met gewichten of een hoge intensiteit training is bijzonder effectief om spiermassa op te bouwen. Naast de voordelen voor spieropbouw verhoogt krachttraining ook de ruststofwisseling.  
3. Sta meer op 
   Langdurig zitten kan je stofwisseling vertragen en leiden tot gewichtstoename. Regelmatig staan en wandelen gedurende de dag kunnen dit tegengaan. Voor mensen op kantoor kan een zit-stabureau uitkomst bieden. Hoe langer iemand zit, hoe minder calorieën deze verbrandt. 
4. Drink voldoende water en groene thee 
   Omdat zelfs milde uitdroging de stofwisseling kan verdragen, is water essentieel voor het lichaam. Groene thee lijkt een bescheiden ondersteuning te bieden aan het vetmetabolisme; het proces waarbij voedingsstoffen uit de darmen vetten vormen of afbreken. Het bevat catechines en cafeïne, die beide de stofwisseling kunnen stimuleren. Uit onderzoek blijkt dat groene thee de vetverbranding kan verhogen en calorieverbruik optimaliseren. 
5. Zorg voor voldoende slaap  
   Een goede nachtrust ondersteunt een gezond metabolisme. Gebrek aan slaap kan de afgifte van ghreline verhogen. Dit hormoon stimuleert het hongergevoel. Slaaptekort kan eveneens leiden tot een afname in leptine; het hormoon dat het gevoel van verzadiging reguleert.  
6. Gebruik bepaalde kruiden 
   Pittige kruiden kunnen een klein effect hebben op het metabolisme. Capsaïcine is een stof dat van nature voorkomt in paprikasoorten, zoals rode pepers. Uit onderzoek blijkt dit stofje een klein positief effect te hebben op de stofwisseling. Gember en cayennepeper worden ook vaak genoemd om het te versnellen. 
7. Drink cafeïnehoudende dranken 
   Het is aangetoond dat cafeïne de aanmaak van neurotransmitters, zoals adrenaline, bevorderd. Deze helpen het lichaam met de manier waarop het vet verbrand.  
8. Voorkom stress 
   Stress heeft invloed op de hormoonbalans en zorgt voor een hogere aanmaak van cortisol. Dit hormoon reguleert de eetlust. Onderzoek toont aan dat meer cortisol het risico op overgewicht vergroot en de stofwisseling kan vertragen. Om tot een efficiënt behandelplan te komen met een medisch specialist, is het van belang om persoonlijke stresssituaties in kaart te brengen. 

Meer dan calorieverbranding

Het verhogen van de stofwisseling is een strategie die verder gaat dan alleen calorieën verbranden. Het gaat om het verbeteren van de algehele gezondheid, het verhogen van het energieniveau en het bereiken van gewichtsdoelen op een duurzame manier. Deze praktische tips bieden handvaten om het metabolisme positief te beïnvloeden, zonder rigoureuze diëten of verlies van spiermassa. 

De rol van afslankmedicatie

Is het doel om vetverbranding te verhogen? In enkele gevallen brengen bovenstaande tips niet het gewenste resultaat. Dan kan in overleg met een arts afslankmedicatie in overweging genomen worden. Er zijn geneesmiddelen die de eetlust remmen, het hongergevoel onderdrukken of de vetopname verminderen.  

Zet de eerste stap tot het versnellen van de stofwisseling

Overweeg je afslankmedicatie of zoek je hulp om je doelen te bereiken? Dokteronline biedt ondersteuning op maat om jouw doelen te behalen. Welke voedingskeuzes worden gemaakt en van welke levensstijl wordt aangehouden? Is afslankmedicatie de juiste keuze of juist niet? Een van onze samenwerkende artsen adviseert je om jouw doelen te bereiken.