Bron: Women INC & VU

- Voor vrouwen
- Voor vrouwen
Internationale Vrouwendag: vrouwengezondheid en onderbelichte uitdagingen
Geschreven door: Redactie
Laatste wijziging:
Waarom Internationale Vrouwendag (IV) ook over gezondheid gaat: IV staat niet alleen in het teken van gelijkheid, maar ook van gezondheid. Veel vrouwen herkennen de symptomen van hart- en vaatziekten niet, menstruatieklachten worden gebagatelliseerd en menopauzale zorg blijft onderbelicht. Dit zijn geen randzaken, maar structurele uitdagingen in de gezondheidszorg. Bewustwording en betere zorg zijn noodzakelijk. In dit artikel belichten we waarom vrouwengezondheid centraal moet staan op Internationale Vrouwendag

Tijdige diagnose en adequate behandeling van vrouwspecifieke gezondheidsproblemen, zoals de overgang en hart- en vaatziekten, kan leiden tot een kostenbesparing van €7,6 miljard en een verbetering van de positie van vrouwen.
1. Menstruatieklachten en anticonceptie: van taboe naar erkenning
Menstruatie en anticonceptie blijven vaak taboeonderwerpen, terwijl ze een grote invloed hebben op de gezondheid en het welzijn van vrouwen. In sommige landen is de toegang tot menstruatieproducten of anticonceptie beperkt, maar ook in westerse landen worden menstruatieklachten niet altijd serieus genomen.
Heb jij last van menstruatieklachten?
Een voorbeeld is endometriose, een aandoening waarbij weefsel dat lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder groeit. Dit kan leiden tot:
- Extreme pijn, vooral tijdens de menstruatie
- Vruchtbaarheidsproblemen
- Chronische vermoeidheid en ontstekingen
Ondanks dat 1 op de 10 vrouwen hieraan lijdt, duurt het vaak 7 tot 10 jaar voordat een juiste diagnose wordt gesteld. Ondertussen worden vrouwen met ernstige menstruatiepijn vaak afgescheept met het idee dat ‘het erbij hoort’.
Endometrioseklachten?
In Nederland pleit WOMEN Inc. voor een Nationale Strategie Vrouwengezondheid, om structurele verbeteringen in de gezondheidszorg te realiseren. Een kosten-batenanalyse toont aan dat een gerichtere aanpak een kostenbesparing van 7,6 miljard euro kan opleveren, door betere preventie en behandeling van vrouw-specifieke gezondheidsproblemen.
Waarom is dit belangrijk? Omdat een betere kennis van menstruatie en anticonceptie de gezondheidszorg voor vrouwen aanzienlijk kan verbeteren.
2. Hart- en vaatziekten: de belangrijkste doodsoorzaak bij vrouwen
Hart- en vaatziekten worden vaak niet herkend bij vrouwen. Symptomen verschillen van die bij mannen, waardoor een juiste diagnose soms uitblijft.
Veelvoorkomende symptomen bij vrouwen:
- Vermoeidheid
- Kortademigheid
- Misselijkheid
- Pijn in de rug, kaak of bovenbuik
Daarnaast suggereren studies dat factoren zoals menstruatiestoornissen (bijv. PCOS) of een vroege menopauze mogelijk verband houden met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dit betekent dat vroege signalen van hormonale disbalans een van de indicatoren kunnen zijn voor cardiovasculaire problemen later in het leven. Andere factoren, zoals leefstijl en genetische aanleg, spelen hierbij mogelijk ook een rol.
Bewustwording is cruciaal: herken jij deze symptomen? Raadpleeg een arts bij twijfel.
3. Menopauze en hartgezondheid: het vergeten risico
Tijdens en na de menopauze neemt de hoeveelheid oestrogeen in het lichaam af. Dit hormoon speelt een beschermende rol bij hart- en vaatziekten. De afname ervan kan het risico verhogen op:
- Hoge bloeddruk
- Hoog cholesterol
- Aderverkalking
Vrouwen die vóór hun 40ste in de menopauze komen, hebben een bijna 50% hoger risico op hart- en vaatziekten.
Hormoontherapie (HRT): risico’s en voordelen
Menopauze wordt in de medische wereld nog vaak onderschat. De negatieve beeldvorming rondom HRT, mede door oudere onderzoeken die de risico’s overschatten, heeft ertoe geleid dat veel vrouwen onnodig lijden zonder medische ondersteuning.
Recente studies tonen aan dat bepaalde vormen van HRT het risico op hartziekten en bloedstolsels kunnen verhogen. Volgens MedlinePlus kan HRT leiden tot:
- Bloedstolsels
- Hartaanvallen
- Beroertes
- Borst- en baarmoederkanker
Het risico hangt af van het type HRT en de medische voorgeschiedenis van de vrouw.
Een onderzoek gepubliceerd in het British Medical Journal analyseerde gegevens van 919.000 Zweedse vrouwen en ontdekte:
Gecombineerde HRT-tabletten (oestrogeen en progestageen) verlaagt het risico op baarmoederkanker ten opzichte van oestrogeen alleen, maar is vergeleken met geen HRT geassocieerd met een iets hoger risico op hartziekten en veneuze trombo-embolie.
Transdermale HRT (pleisters of gels) is in de studie niet geassocieerd met een verhoogd risico op hartziekten en veneuze trombo-embolie. Wel blijft er, zoals bij elke behandeling, een klein risico bestaan. Dit risico is hoger bij rokers en vrouwen met andere cardiovasculaire risicofactoren.
Bespreek samen met je arts de voor- en nadelen, passend bij jouw situatie.
Ben je in de overgang en heb je last van onverklaarbare gezondheidsproblemen? Bespreek de mogelijkheden met een specialist.
4. Gewicht en metabolisme: hormonale verschillen
Vrouwen hebben een ander metabolisme dan mannen, mede door hormonale schommelingen. De afname van oestrogeen na de menopauze heeft mogelijk invloed op:
- Vetdistributie: Toename van vetopslag, vooral rond de buik
- Stofwisseling: Vertraging, waardoor afvallen lastiger wordt
- Botgezondheid: Verhoogd risico op osteoporose door afname van botdichtheid
- Auto-immuunziekten: Komt vaker voor bij vrouwen, mogelijk door hormonale, omgevings- en genetische factoren.
Afvallen werkt anders bij vrouwen
Veel afslankadviezen zijn niet afgestemd op het vrouwelijk lichaam. Voedingsrichtlijnen en dieetstudies zijn vaak gebaseerd op onderzoek bij mannen, terwijl vrouwen anders reageren op voeding en beweging.
Duurzame aanpak voor een gezond metabolisme:
- Krachttraining helpt spiermassa te behouden en stimuleert de stofwisseling
- Gebalanceerde voeding met voldoende eiwitten en gezonde vetten
- Voldoende calcium en vitamine D om de botgezondheid te ondersteunen
Wat kun je beter niet doen als vrouw:
Crashdiëten en strenge caloriebeperkingen kunnen bij vrouwen averechts werken:
- Lichaam schakelt over op ‘spaarstand’: Vet wordt juist vastgehouden
- Verlies van spiermassa: Vertraagt de stofwisseling nog meer
Wil je weten hoe je jouw stofwisseling en botgezondheid kunt ondersteunen? Dokteronline helpt je verder met advies en behandelingen
Wat kan Dokteronline voor jou betekenen?
Dokteronline biedt deskundige ondersteuning en gepersonaliseerd gezondheidsadvies, speciaal voor vrouwen. Van menopauze tot menstruatiezorg en metabolisme: er zijn diverse behandelopties beschikbaar.
Ontdek behandelingen en advies op maat
Hoeveel weet jij over vrouwengezondheid? Test jezelf met onze quiz en ontdek verrassende feiten!
Laten we samen werken aan een gezondere toekomst voor vrouwen wereldwijd. Bewustwording is de eerste stap naar verandering.
Bronnen
Verhoogde kans op hart en vaatziekten tijdens en na de overgang - Hart in Shape
Menstruatiepijn bij jonge vrouwen in verband gebracht met verhoogd hartrisico • SHE Health Clinics
Oproep voor een Nationale Strategie Vrouwengezondheid - WOMEN Inc.
Nationale Strategie Vrouwengezondheid - WOMEN Inc.
Kosten-Baten-Analyse-WOMEN-Inc.pdf
Onderzoek naar hart- en vaatziekten bij vrouwen | Hartstichting voor Professionals
Menopauze verhoogt risico op hart- en vaatziekten: wat kan je eraan doen? | gezondheid.be