Genitale infecties kunnen verschillende oorzaken hebben. Het is een verzamelnaam voor aandoeningen die klachten aan de geslachtsdelen veroorzaken, zoals soa’s, genitale schimmelinfecties of bacteriële vaginose. Genitale infecties komen zowel bij mannen als bij vrouwen voor en zijn gelukkig goed te behandelen.

Genitale infecties zijn infecties aan de vagina of penis. Veel genitale infecties worden veroorzaakt door een soa, oftewel een geslachtsziekte. Chlamydia en syfilis bijvoorbeeld, of gonorroe. Deze aandoeningen verspreiden zich door onveilige seks. Je kunt ze oplopen als je zonder condoom vrijt.

Niet alle genitale infecties zijn echter een soa. Een candida-infectie is daar een voorbeeld van, net als bacteriële vaginose. Deze aandoeningen kun je ook oplopen zonder dat er seks aan te pas komt. Ze vallen daardoor niet onder de noemer geslachtsziekten.

Genitale infecties veroorzaken klachten aan de vagina of penis. De bekendste algemene symptomen van genitale infecties zijn:

• Irritatie, jeuk of pijn aan/in de vagina of penis;
• Pijn en/of branderig gevoel tijdens het plassen of vrijen;
• Afscheiding uit de penis of vagina. Vaginale afscheiding kan afwijkend van hoeveelheid, kleur, geur en/of structuur zijn;
• Bultjes, zweertjes of korstjes op of rond de geslachtsorganen;
• Roodheid en/of zwellingen in het genitale gebied, bijvoorbeeld de schaamlippen of de eikel.

De specifieke symptomen van een genitale infectie verschillen per geval. De klachten die je ervaart, hangen namelijk af van de oorzaak van de infectie. Ook kunnen mannen andere klachten ervaren dan vrouwen.

Bij bacteriële vaginose krijgen alleen vrouwen last van de symptomen. Mannen kunnen wel geïnfecteerd raken, maar merken hier doorgaans niets van.

Je kunt een genitale infectie krijgen van onveilig vrijen. Bijvoorbeeld als de geslachtsdelen elkaar raken. Of als je met je vingers aan de geslachtsdelen van een besmette persoon zit. Ook door orale en anale seks kunnen bepaalde soa’s zich verspreiden. In sommige gevallen kan zelfs het contact met een vieze handdoek een besmetting veroorzaken.

Bij soa’s is de oorzaak van de genitale infectie een bacterie (syfilis, gonorroe, chlamydia), een virus (herpes genitalis, genitale wratten) of een parasiet (trichomonas).

Bij genitale schimmelinfecties is een woekerende schimmel de boosdoener. Het gaat meestal om de schimmelsoort met de naam candida albicans. Deze schimmel komt van nature al voor op de huid, maar is in dit geval gaan woekeren waardoor er een infectie ontstaat.

Bij genitale infecties door bacteriële vaginose heeft een bepaalde bacteriesoort de overhand gekregen. Het gaat meestal om de bacterie gardnerella vaginalis. Ook deze bacterie komt van nature al voor op en in de vagina.

Om genitale infecties door een soa te voorkomen, is veilig vrijen belangrijk. Gebruik dus altijd een condoom. Let ook altijd goed op hygiëne: deel geen seksspeeltjes en gebruik altijd jouw eigen handdoek en washandjes.

Genitale schimmelinfecties en bacteriële vaginose voorkom je door het natuurlijke evenwicht van schimmels, gisten en bacteriën in de schaamstreek zo min mogelijk te verstoren. Het evenwicht raakt bijvoorbeeld verstoord door het gebruik van zeep, crèmes of lotions in dit gebied. Maar ook hormonale schommelingen (menstruatie, overgang), seks en bepaalde kleding kunnen de balans tussen schimmels, gisten en bacteriën te veel veranderen.

Een paar tips om genitale schimmelinfecties en bacteriële vaginose te voorkomen:

• Was de geslachtsdelen niet met zeep. Afspoelen met lauw water is het beste.
• Gebruik geen sprays of deodorant in de schaamstreek.
• Draag katoenen ondergoed en kleding. Synthetische stoffen nemen geen vocht op. In een vochtige omgeving kunnen schimmels, bacteriën en gistsoorten zich beter uitbreiden.
• Gebruik een glijmiddel bij seks als de vagina droog is. Dit voorkomt irritatie of beschadiging van het slijmvlies.
• Verwissel inlegkruisjes, maandverband en tampons regelmatig.
• Draag geen strakke broeken.

Heb je last van klachten die duiden op een genitale infectie, maar weet je niet wat de oorzaak is? Dan kan een test uitkomst bieden.

Een soa-test kan uitsluitsel geven over seksueel overdraagbare ziekten. Je kunt zo’n soa-test via de huisarts doen. Voor de meeste soa’s zijn er ook zelftesten verkrijgbaar.

Ook bacteriële vaginose en een candida-infectie kunnen met een (zelf)test worden vastgesteld.

Heb je een genitale infectie, informeer dan ook jouw partner zodat hij/zij zich ook kan (laten) testen en behandelen. Zo voorkom je ook dat de aandoening zich verder verspreidt.

De meeste genitale infecties zijn goed te behandelen met medicijnen. Welk geneesmiddel je krijgt, hangt af van de oorzaak van de infectie.

Heb je een genitale infectie door een soa? Dan zijn er verschillende behandelopties:

• Antibiotica. Genitale infecties als gevolg van de soa’s gonorroe, chlamydia, trichomonas en syfilis worden behandeld met antibiotica. Bijvoorbeeld azitromycine, doxycycline of ciprofloxacine;
• Virusremmers. Genitale infecties als gevolg van de soa’s herpes genitalis en genitale wratten worden behandeld met een virusremmend middel. Bijvoorbeeld imiquimod of aciclovir.

Een genitale schimmelinfectie als candida wordt bestreden met een schimmeldodend medicijn. Voorbeelden zijn:

• Miconazol;
• Fluconazol;
• Clotrimazol.

Vaak gaat het om een lokale behandeling van de genitale schimmelinfectie. Voor vrouwen zijn er vaginale zetpillen of capsules verkrijgbaar. Mannen kunnen volstaan met een schimmeldodende crème. In hardnekkige gevallen kan een arts ook een tablet of capsule voorschrijven om in te nemen.

Artsen behandelen bacteriële vaginose meestal met een specifieke antibioticasoort. Voorbeelden zijn:

• Metronidazol (om in te nemen of als vaginale zetpil);
• Clindamycine (als crème voor vaginaal gebruik).

Deze geneesmiddelen doden de bacteriën die de klachten veroorzaken.

Houd bij de behandeling van genitale infecties rekening met de volgende zaken:

• Medicijnen tegen genitale infecties kunnen bijwerkingen geven. Slik je antibiotica of virusremmers, dan kun je bijvoorbeeld last krijgen van maagdarmklachten of hoofdpijn. Krijg je een crème, vaginale zetpillen of vaginale capsules, dan bestaan de bijwerkingen bijvoorbeeld uit lokale ongemakken zoals jeuk of een branderig gevoel in of op de geslachtsdelen.
• Maak de kuur altijd helemaal af. Als je eerder stopt met het middel, worden niet alle ziekteverwekkers gedood. De genitale infectie kan dan terugkeren.
• Lees voor gebruik van het medicijn altijd de bijsluiter. Hierin staat hoe je het medicijn moet gebruiken, welke bijwerkingen er kunnen optreden en welke andere waarschuwingen er gelden.

Veel medicijnen tegen genitale infecties zijn receptplichtig. Bij Dokteronline kun je een passende behandeling aanvragen. Jouw aanvraag wordt beoordeeld door een arts aan de hand van de door jou ingevulde medische vragenlijst. Het uitgeschreven recept wordt vervolgens doorgestuurd naar een apotheek, waarna de voorgeschreven medicatie discreet bij jou thuis wordt afgeleverd. Wil je meer informatie over de medicijnen tegen genitale infecties? Raadpleeg gerust een arts of apotheker.