Endometrioza – jak wpływa na jakość życia kobiet

Źródło: BMC Women's Health

Endometrioza – czym dokładnie jest?

Jest to stan, w którym tkanka podobna do endometrium, czyli błony śluzowej wyścielającej wnętrze macicy, rozrasta się poza macicą. Może to prowadzić do różnych dolegliwości takich jak: 

• Przewlekły ból miednicy; 
• Bolesne miesiączki; 
• Ból podczas stosunku (dyspareunia); 
• Problemy z oddawaniem moczu lub stolca (dysuria i dyschezja); 
• Obniżona płodność. 

Chociaż dokładne przyczyny nie są znane, endometrioza jest coraz częściej postrzegana jako schorzenie ogólnoustrojowe, które wpływa nie tylko na rejon miednicy, ale także na inne funkcje organizmu. 

Przeczytaj nasz artykuł „Co to jest endometrioza? Wyjaśnienie przyczyn, skutków i sposobów leczenia”, aby dowiedzieć się więcej

Wpływ fizyczny

Kobiety chorujące na endometriozę mogą odczuwać uporczywy ból, który wpływa na ich zdrowie fizyczne i utrudnia codzienne funkcjonowanie.

• Praca: Silny ból często powoduje, że kobiety w wielu sytuacjach są zmuszone zrobić sobie przerwę. Na przykład mimo nawału pracy poszukać spokojnego miejsca, aby poradzić sobie z bólem. Może to prowadzić do niewygodnych rozmów ze współpracownikami lub przełożonymi, którzy nie zawsze są w stanie zrozumieć, z czym wiąże się endometrioza, a to z kolei może być przyczyną stresu i niepewności. 
• Sen: Dla wielu kobiet chorujących na endometriozę noce są dalekie od spokojnych. Bolesne skurcze potrafią wybudzić je kilkukrotnie w ciągu nocy, odganiając sen na wiele godzin zanim uda się ponownie zasnąć. Ciągłe zakłócenia snu mogą powodować chroniczne zmęczenie w ciągu dnia, bo organizm nie może się w pełni zregenerować, co poważnie ogranicza zdolność do wykonywania codziennych obowiązków. 
• Interakcje społeczne: Udział w imprezach towarzyskich czy planowanie wyjazdów często stają się problematyczne. Kobiety chorujące na endometriozę zgłaszają, że reagując na zaproszenia liczą się z możliwością wystąpienia gorszego dnia pełnego bólu lub innych objawów. Nawet wyjście na obiad ze znajomymi może być stresujące, ponieważ obawiają się, że w ostatniej chwili będą musiały je odwołać lub nie wysiedzą do końca. Prowadzi to nie tylko do praktycznych komplikacji, ale może również zwiększyć poczucie izolacji. 

Problemy te mogą się wzajemnie wzmacniać i w zależności od sytuacji i osoby prowadzić do błędnego koła obniżonej energii i rosnącego stresu, co może znacznie pogorszyć jakość życia. 

Wpływ psychiczny

Endometrioza często ma poważne skutki dla zdrowia psychicznego kobiet. Badania pokazują, że obciążenia psychicznego nie da się oddzielić od fizycznych i społecznych aspektów choroby. Ciągły ból, niepewność i wpływ na związki i pracę zawodową tworzą złożoną całość, która może mieć głęboki wpływ na zdrowie psychiczne: 

• Lęk i depresja: Kobiety chorujące na endometriozę często zmagają się z uczuciem lęku i depresji. Uczucia te wahają się od zamartwiania się tym, jak przetrwać kolejny dzień, do głębokiego przygnębienia, zwłaszcza gdy objawy występują niespodziewanie. Nieprzewidywalność objawów często sprawia, że kobiety czują się bezradne. 
• Stres wywołany bólem i nieprzewidywalnością objawów: Ciągła niepewność, kiedy pojawi się ból, powoduje ciągły stan czujności. Może to skutkować poczuciem utraty kontroli nad własnym ciałem, dodatkowo pogłębiając chroniczny stres. Niektóre kobiety unikają nawet planowania prostych rzeczy, takich jak zrobienie zakupów, w obawie przed nagłym atakiem bólu. 
• Negatywne wzorce myślenia, takie jak katastrofizm: Wiele kobiet zatraca się w myślach typu „Nigdy nie będzie lepiej” lub „Nikt mnie nie rozumie”. Takie destrukcyjne wzorce myślowe nie tylko wzmacniają emocjonalny ciężar endometriozy, trudniej jest również zachować nadzieję na poprawę sytuacji. Wypracowanie bardziej pozytywnych sposobów radzenia sobie z tymi myślami może być ważnym krokiem w kierunku emocjonalnego powrotu do zdrowia. 

Ważną rolę w zmniejszeniu obciążenia psychicznego może odegrać też zrozumienie i wsparcie ze strony otoczenia.

Wpływ społeczny i wpływ na związki

Endometrioza może mieć również głęboki wpływ na relacje społeczne i intymne. Kobiety często odczuwają: 

• Zaburzenia zdrowia seksualnego: Ból i dyskomfort podczas stosunku (dyspareunia) często powodują, że kobiety unikają kontaktów intymnych. Może to prowadzić nie tylko do spadku aktywności seksualnej, ale także do napięć w związkach. Czasami partner czuje się niepewny lub odsunięty na bok, co może jeszcze bardziej nadwyrężyć więź emocjonalną. 
• Problemy w związku spowodowane obniżoną płodnością: Niepewność związana z płodnością może mieć poważne konsekwencje emocjonalne. Wiele kobiet ma poczucie winy lub porażki z powodu trudności z zajściem w ciążę, co może prowadzić do napięć i nieporozumień w związku. Niekończące się procedury medyczne związane z leczeniem niepłodności często są dodatkowym źródłem stresu. 
• Utrudnienia w pracy: Częste zwolnienia lekarskie z powodu objawów takich jak ból i zmęczenie często wpływają na karierę zawodową kobiet. Niektóre kobiety zgłaszają, że z powodu powtarzających się nieobecności ominął je awans lub nawet straciły pracę. Inne czują się zmuszone do ukrywania swoich dolegliwości, co powoduje dodatkowe obciążenie psychiczne. 

Związek z opieką zdrowotną

Kobiety chorujące na endometriozę często zgłaszają, że nie czują się traktowane poważnie przez lekarzy i innych pracowników służby zdrowia. Uczucie to pojawia się na przykład, gdy objawy takie jak przewlekły ból i zmęczenie są zbywane jako „normalne dolegliwości miesiączkowe”. Takie lekceważenie ich problemów może prowadzić do frustracji i braku zaufania do opieki medycznej. 

Istotnym utrudnieniem jest też długi czas potrzebny na postawienie diagnozy. Rozpoznanie endometriozy może zająć średnio od 7 do 10 lat, co nie tylko wydłuża cierpienie pacjentki, ale często może również skutkować nasileniem objawów. W tym okresie kobiety często czują się bezsilne, ponieważ nie mają pewności, co im dolega. 

Podjęte leczenie często też nie przynosi zadowalających rezultatów, co wynika głównie ze złożoności endometriozy. Leczenie za pomocą leków przeciwbólowych i terapii hormonalnych, które zwykle przynoszą jedynie chwilową ulgę, pokazuje, jakim wyzwaniem dla wielu pacjentek jest znalezienie adekwatnej opieki zdrowotnej. Brak jasnej komunikacji ze strony lekarzy i innych pracowników służby zdrowia na temat możliwości leczenia i rokowań również utrudnia kobietom zaufanie do procesu, przez który przechodzą. 

Przeszkody te podkreślają pilną potrzebę lepszych narzędzi diagnostycznych i podejścia skoncentrowanego na pacjencie, które nie tylko uwzględnia problemy zdrowotne kobiet, lecz także skutecznie wspiera je w znalezieniu rozwiązań. 

Jak poprawić opiekę zdrowotną?

Niezbędne jest podejście multidyscyplinarne, które uwzględnia zarówno aspekty fizyczne, jak i psychiczne. Obejmuje to: 

• Wczesną diagnozę i skuteczne leczenie. 
• Wsparcie w opracowaniu pozytywnych strategii radzenia sobie z chorobą. 
• Empatycznych lekarzy i pracowników służby zdrowia, którzy są w stanie wysłuchać pacjenta i udzielić ukierunkowanej porady. 

Wnioski

Endometrioza to coś więcej niż choroba; to złożone wyzwanie, które może mieć wpływ na wszystkie aspekty życia kobiety. Dzięki lepszej diagnostyce, spersonalizowanej opiece i lepszemu zrozumieniu możliwa jest znaczna poprawa jakości życia. Razem z Dokteronline pracujemy nad rozwiązaniami odpowiadającymi Twojej indywidualnej sytuacji.